Aντιοξειδωτικά, ποιότητα σπέρματος και φυσική εγκυμοσύνη σε υπογόνιμους άνδρες.

Η υπογονιμότητα επηρεάζει περίπου το 15% των ζευγαριών παγκοσμίως, ενώ σχεδόν το 50% της υπογονιμότητας αποδίδεται στον ανδρικό παράγοντα. Αρκετές γνωστές καταστάσεις συνδέονται με την ανδρική υπογονιμότητα, όπως η κιρσοκήλη, οι ενδοκρινικές διαταραχές, οι γενετικές ανωμαλίες, οι ανοσολογικοί παράγοντες, οι ουρογεννητικές διαταραχές ή λοιμώξεις, ο τρόπος ζωής, η κακοήθεια, η συστηματική νόσος, οι γοναδοτοξίνες ή η απόφραξη των αναπαραγωγικών οδών. Παρ’ όλα αυτά, περίπου το 30% έως 40% των περιπτώσεων θεωρείται ιδιοπαθής ανδρική υπογονιμότητα, η οποία διαγιγνώσκεται όταν υπάρχουν παθολογικές παράμετροι σπέρματος, ενώ η φυσική εξέταση και οι ορμονικές και γενετικές αξιολογήσεις δεν αποκαλύπτουν ανωμαλίες.

Το σπερματικό οξειδωτικό στρες (OS) αναγνωρίζεται σήμερα ως πιθανός παράγοντας που συμβάλλει στην ανδρική υπογονιμότητα. Η μη ισορροπημένη παραγωγή σπερματικών αντιδραστικών ειδών οξυγόνου (ROS) και αντιοξειδωτικών (AOX), που οδηγεί σε OS, μπορεί να συμβεί σε διάφορες περιστάσεις, όπως το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, άλλοι παράγοντες του τρόπου ζωής, περιβαλλοντικοί παράγοντες, κιρσοκήλη, έκθεση σε ακτινοβολία και πολλές άλλες καταστάσεις. Το σπερματικό οξειδωτικό στρες. μπορεί να επηρεάσει την ακεραιότητα του DNA του σπέρματος, να προκαλέσει βλάβη στη μεμβράνη του σπέρματος, να επηρεάσει τη χωρητικότητα και να βλάψει τη διαδικασία γονιμοποίησης. Πρόσφατα, οι Agarwal et al πρότειναν τον όρο “Υπογονιμότητα από οξειδωτικό στρες στους άνδρες” (MOSI) για να συμπεριλάβουν τους υπογόνιμους άνδρες με μη φυσιολογική ανάλυση σπέρματος και υψηλούς δείκτες σπερματικό οξειδωτικό στρες, οι οποίοι προηγουμένως θεωρούνταν ως IMI.

Η πρόταση της θεραπείας αντιοξειδωτικών βασίζεται στο σκεπτικό ότι μπορούν να εξουδετερώσουν τις υπερβολικές ROS και έτσι να μετριάσουν τις δυνητικά επιβλαβείς επιδράσεις τους και να διατηρήσουν την ακεραιότητα του DNA του σπέρματος και τη μιτοχονδριακή μεταφορά. Αυτό υποστηρίζεται από μελέτες σχετικά με τα συμπληρώματα αντιοξειδωτικών, οι οποίες κατέδειξαν τις ευεργετικές τους επιδράσεις στις παραμέτρους του σπέρματος, την ποιότητα του σπέρματος και τα αποτελέσματα της αναπαραγωγής. Μια μετα-ανάλυση σε 576 ασθενείς έδειξε ότι η χρήση των αντιοξειδωτικών μετά την αποκατάσταση της κιρσοκήλης είχε ως αποτέλεσμα σημαντικές βελτιώσεις (p<0,0001, το καθένα) στη συγκέντρωση του σπέρματος, τη συνολική κινητικότητα του σπέρματος, την προοδευτική κινητικότητα του σπέρματος και τη μορφολογία του σπέρματος, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Αναφέρθηκε επίσης ότι τα αντιοξειδωτικά βελτιώνουν σημαντικά την προοδευτική κινητικότητα του σπέρματος, τη ζωτικότητα του σπέρματος και τον κατακερματισμό του DNA του σπέρματος (SDF) όταν χορηγούνται σε ασθενείς που υποβάλλονται σε κατάψυξη και απόψυξη σπέρματος. Ωστόσο, παρά τα αναφερόμενα θετικά αποτελέσματα, ο ρόλος της θεραπείας με αντιοξειδωτικών στην ανδρική υπογονιμότητα εξακολουθεί να συζητείται λόγω της ετερογένειας των δεδομένων. Έτσι, η Ευρωπαϊκή Ουρολογική Εταιρεία (EAU) και η Αμερικανική Ουρολογική Εταιρεία/Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής (AUA/ASRM), μεταξύ άλλων σημαντικών επιστημονικών εταιρειών, δεν συνιστούν τη συνήθη χρήση της θεραπείας με αντιοξειδωτικά σε υπογόνιμους άνδρες. Πρόσφατα, οι Agarwal et al,σε μια μεγάλη συστηματική ανασκόπηση 97 κλινικών δοκιμών που αξιολογούν την αποτελεσματικότητα των θεραπειών με αντιοξειδωτικά στην ανδρική υπογονιμότητα, πρότειναν ότι απαιτείται αναθεώρηση των κατευθυντήριων οδηγιών, καθώς η χρήση των αντιοξειδωτικών υποστηρίζεται σε περιπτώσεις (1) μη φυσιολογικής ποιότητας σπέρματος (σύσταση βαθμού Γ), (2) κιρσοκήλης (σύσταση βαθμού Γ) και (3) ιδιοπαθούς και ανεξήγητης ανδρικής υπογονιμότητας (σύσταση βαθμού Β). Επομένως, απαιτούνται ακόμη πρόσθετες μελέτες για την επίλυση της συζήτησης σχετικά με τη χρήση των αντιοξειδωτικών στην ανδρική υπογονιμότητα.

Πραγματοποιήσαμε μια συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση μόνο τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων μελετών (RCTs), με στόχο την επικαιροποίηση των στοιχείων σχετικά με την επίδραση των θεραπειών αντιοξειδωτικών (με χρήση μεμονωμένων ή συνδυασμού αντιοξειδωτικών) στην ανδρική υπογονιμότητα σε σύγκριση με τους ελέγχους που έλαβαν εικονικό φάρμακο ή δεν έλαβαν θεραπεία. Τα ποσοστά αυθόρμητης κλινικής εγκυμοσύνης, ζωντανών γεννήσεων και αποβολών προσδιορίστηκαν ως πρωταρχικές εκβάσεις, ενώ οι συμβατικές παράμετροι σπέρματος, το SDF και οι δείκτες OS του σπέρματος επιλέχθηκαν ως δευτερεύουσες εκβάσεις. Στη μελέτη μας, συμπεριλάβαμε τελικά 45 RCTs με μεγάλο πληθυσμό συνολικά 4.332 υπογόνιμων ασθενών.

Παρατηρήσαμε, σε 16 RCTs που περιλάμβαναν 761 ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με αντιοξειδωτικά σε σύγκριση με 594 ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με εικονικό φάρμακο ή μη θεραπευμένους μάρτυρες, σημαντικά υψηλότερο ποσοστό εγκυμοσύνης (OR 1,97 [95% CI: 1,28, 3,04], p<0,01), χωρίς σημαντική ετερογένεια μεταξύ των μελετών. Ωστόσο, οι θεραπείες αντιοξειδωτικών. δεν επέδειξαν καμία επίδραση στα ποσοστά γεννήσεων ζώντων ή αποβολών σε τέσσερις μελέτες. Αυτή η αποτυχία να καταδειχθεί αύξηση του ποσοστού γεννήσεων ζώντων παιδιών, παρά την αύξηση των ποσοστών εγκυμοσύνης, οφείλεται πιθανώς στην έλλειψη RCTs που αξιολογούν ειδικά την επίδραση των AOX στο ποσοστό γεννήσεων ζώντων παιδιών. Από την άλλη πλευρά, παρουσιάστηκαν σημαντικές βελτιώσεις της συγκέντρωσης σπέρματος, της προοδευτικής κινητικότητας του σπέρματος, της συνολικής κινητικότητας του σπέρματος και της φυσιολογικής μορφολογίας του σπέρματος στους ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με αντιοξειδωτικά σε σύγκριση με τους μάρτυρες. Όσον αφορά τα αντιοξειδωτικά και το SDF, υπήρχαν μόνο τρεις επιλέξιμες μελέτες με συνολικά 68 ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με AOX και 67 ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με εικονικό φάρμακο ή μη θεραπευμένους μάρτυρες, και αυτές δεν έδειξαν καμία επίδραση της θεραπείας με αντιοξειδωτικά στο SDF, με σημαντική ετερογένεια μεταξύ των μελετών. Επιπλέον, τα σπερματικά επίπεδα της συνολικής αντιοξειδωτικής ικανότητας ήταν σημαντικά υψηλότερα, ενώ η σπερματική μηλονδιαλδεΰδη (MDA) ήταν σημαντικά χαμηλότερη στους ασθενείς που έλαβαν θεραπεία σε σχέση με τους μάρτυρες. Τα προηγούμενα αποτελέσματα δεν μεταβάλλονται μετά τον αποκλεισμό των μελετών που περιλάμβαναν άνδρες που είχαν υποβληθεί σε αποκατάσταση κιρσοκήλης.

Τα ευρήματά μας αναβαθμίζουν το επίπεδο τεκμηρίωσης που επικυρώνει τη σύσταση για τη χρήση της θεραπείας αντιοξειδωτικών στην ανδρική υπογονιμότητα για τη βελτίωση του ποσοστού αυτόματης εγκυμοσύνης και των συμβατικών παραμέτρων σπέρματος.

Εξ όσων γνωρίζουμε, αυτή είναι η πρώτη μετά-ανάλυση των δεικτών ΟΣ του σπέρματος σε υπογόνιμους άνδρες μετά από θεραπείες με αντιοξειδωτικά, παρέχοντας απόδειξη της πιθανής θετικής επίδρασης της θεραπείας αντιοξειδωτικών. Περαιτέρω RCTs που αξιολογούν τις επιδράσεις των αντιοξειδωτικών στο ποσοστό γεννήσεων ζώντων, στο ποσοστό αποβολών, καθώς και στο SDF εξακολουθούν να είναι απαραίτητες.

Κλείσε ραντεβού για να συζητήσεις εάν η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η κατάλληλη επιλογή για εσένα, αλλά και για ό,τι σε απασχολεί. Θα χαρώ να σε βοηθήσω.

Αν θέλεις να μαθαίνεις τα πάντα για την φυσική γονιμότητα και την εξωσωματική γονιμοποίηση ακολούθησέ με στο Instagram ή κάνε like στη σελίδα μου στο facebook!